Sprawiedliwość? Oczywiście, ale tylko na korzyść samorządów!

Finanse i dotacje

Ustawodawca, umożliwiając prowadzenie szkół i placówek podmiotom prywatnym, nie zdecydował się na całkowitą komercjalizację działalności oświatowej. Dlatego wprowadzono instrument dotowania tej działalności. 
U podstaw decyzji ustawodawcy legła przesłanka, że działalność oświatowa z założenia należy do deficytowych. W związku z tym, aby mogła być prowadzona, wymaga wsparcia ze środków publicznych. 

Na jakiej zasadzie funkcjonują dotacje oświatowe dla niepublicznych placówek oświatowych? 

Z jednej strony samorząd terytorialny ma zagwarantowaną realizację zadania własnego przez podmiot prywatny (niepubliczne przedszkole, szkoła), z drugiej ponosi mniejsze koszty realizacji tego zadania. Podmiot prywatny – w założeniu – otrzymuje dotację w gwarantowanej ustawą wysokości i może ją przeznaczyć na wydatki bieżące związane z kształceniem, wychowaniem i opieką. Pozostałe koszty szkoły pokrywa z własnych środków. 
Samorząd dysponuje instrumentami kontroli prawidłowego wykorzystania dotacji, a dotacja wykorzystana niezgodnie z przeznaczeniem podlega zwrotowi. Niepubliczne przedszkola i szkoły faktycznie realizują zadania publiczne. Jednak zdarza się, że nie otrzymują dotacji oświatowej z gminy lub powiatu w pełnej, należnej im wysokości. W konsekwencji dochodziło i nadal dochodzi do sporów sądowych o zaniżenie dotacji oświatowej przez jednostki samorządu terytorialnego. 

Sposób rozstrzygania sporów o zaniżanie dotacji oświatowych

Przez blisko 20 lat kwestia zaniżonych dotacji oświatowych była rozstrzygana przez sądy jednolicie, a orzecznictwo okazywało się konsekwentne. W zasadzie od wyroku Sądu Najwyższego z dnia 3 stycznia 2007 r., IV CSK 312/06. Sąd uznał, że przyznanie dotacji oświatowej następuje ex lege, a między stronami stosunku dotacyjnego powstaje stosunek prawny o cechach zbliżonych do zobowiązania. Roszczenie o uzupełnienie dotacji ma charakter cywilnoprawny, a podstawę prawną żądania o wykonanie zobowiązania stanowi art. 353 § 1 k.c. w zw. z art. 90 ust. 2b u.s.o. 
Podobnie Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie np. w postanowieniu z dnia 117 października 2014 r. (sygn. akt II GSK 1700/14) stwierdzał, że żądanie przez podmiot prowadzący niepubliczne przedszkole obliczenia i wypłaty dotacji na podstawie art. 90 ust. 2b ustawy o systemie oświaty, która to dotacja, zdaniem tego podmiotu, została wadliwie obliczona i wypłacona w zaniżonej wysokości, stanowi roszczenie o zapłatę z tytułu wadliwego obliczenia i w konsekwencji nieuzasadnionego obniżenia należnej dotacji (podobnie: post. z dnia 26 stycznia 2011 r., sygn. akt II GSK 98/10; post. z dnia 3 kwietnia 2012 r., sygn. akt II GSK 522/12; post. z dnia 11 kwietnia 2012 r., sygn. akt II...

Pozostałe 90% treści jest dostępne tylko dla Prenumeratorów.

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI