Ogólne zasady ustalania kwot i stawek dotacji
Początek nowego roku kalendarzowego oznacza także nowy rok budżetowy. W polskim systemie finansów publicznych rokiem budżetowym jest rok kalendarzowy, choć w innych krajach, np. w Stanach Zjednoczonych, rok budżetowy może obejmować inne okresy roku.
Obowiązująca obecnie ustawa z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych (u.f.z.o.), która weszła w życie 1 stycznia 2018 r., reguluje w szczególności zasady ustalania, czyli obliczania, oraz wypłacania dotacji na wszystkie typy i rodzaje szkół i placówek.
Przepisy ustawy dotyczą zarówno oświatowych jednostek niepublicznych, jak i publicznych, prowadzonych przez osoby inne niż jednostki samorządu terytorialnego, ale także odnoszą się do placówek samorządowych. Zasady finansowania szkół i przedszkoli samorządowych znajdują się poza kręgiem naszych zainteresowań, zatem skupimy się na przepisach dotyczących prowadzonych przez Państwa jednostek oświatowych.
Przepisy ustawowe wyróżniają dwie podstawowe metody finansowania niepublicznej oświaty poprzez dotacje, udzielane z budżetów samorządów. Pierwsza jest oparta na stawkach subwencji oświatowej, czyli części oświatowej subwencji ogólnej, przekazywanej z budżetu państwa dla samorządów terytorialnych, która materializuje się w postaci tzw. metryczek, sporządzanych dla każdej gminy i powiatu zgodnie z rozporządzeniem, corocznie wydawanym przez Ministra Edukacji. Aktualnie, na rok 2024, obowiązuje Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 8 grudnia 2023 r. (Dz. U. z 2023 poz. 2755).
Druga metoda ustalania i udzielania dotacji polega na zaplanowanych w budżecie wydatkach bieżących i przychodach, czyli kosztach ponoszonych na prowadzenie własnych placówek przez samorządy. Dotyczy to przede wszystkim dotacji udzielanych przedszkolom niepublicznych i publicznym, które nie są prowadzone przez samorządy, a także przedszkolom „konkursowym” (zwanym też „złotówkowymi”). W ten sposób ustalana jest
tzw. podstawowa kwota dotacji (PKD), która przez cały rok, lecz po aktualizacji, służyć będzie do określania miesięcznych stawek na jednego ucznia. Wiemy już, z jakimi kwotami dotacji zaczęliśmy rok 2024, ale czy ulegną one zmianie w trakcie całego roku?
W jaki konkretnie sposób ustalane są kwoty dotacji dla poszczególnych placówek?
Ustawa kompleksowo reguluje metody obliczania stawek dotacji. Jest to szczególnie ważne w przypadku dotacji obliczanych na podstawie wydatków danej JST na prowadzenie swoich placówek.
Artykuł 9 u.f.z.o. definiuje pojęcie wydatków bieżących, które było używane także w poprzedniej ustawie. Przepis ten zawiera pełną definicję wydatków bieżących, stanowiących podstawę ustalenia podstawowej kwoty dotacji i określa, że przez wydatki bieżące należy rozumieć wszystkie wydatki bieżące, o których mowa w art. 236 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, na prowadzenie przez jednostkę samorządu terytorialnego odpowiednio przedszkoli, szkół podstawowych, w których zorganizowano oddział przedszkolny, z przeznaczeniem na ten oddział przedszkolny, innych form wychowania przedszkolnego, szkół danego typu lub placówek danego rodzaju lub na finansowanie działalności internatów w szkołach prowadzonych przez jednostkę samorządu terytorialnego. Co ważne, przepis nakazuje uwzględniać także wydatki ponoszone w jednostkach organizujących wspólną obsługę administracyjną, finansową i organizacyjną przedszkoli, szkół i placówek, jednakże bez uwzględnienia wydatków odpowiednio zaplanowanych na tzw. wydzielonym rachunku, o którym mowa w art. 223 ustawy o finansach publicznych (zwanym także rachunkiem dochodów własnych), lub poniesionych ze środków zgromadzonych na tym rachunk...
Pozostałe 90% treści jest dostępne tylko dla Prenumeratorów.
