Rzetelne podsumowanie kończącego się roku szkolnego warunkiem przygotowania szkoły do nowego roku szkolnego

Nadzór pedagogiczny i kontrola

Zmierzający nieuchronnie do końca bieżący rok szkolny to doskonały czas na dokonanie rzetelnych podsumowań i analiz, na podstawie których należy zaplanować działania niezbędne do zrealizowania w nowym roku szkolnym. 
Rok szkolny w oświacie to specyficzny czas, który wyznacza rytm pracy szkoły i ma istotne znaczenie dla poszczególnych działań kadry zarządzającej i wszystkich pozostałych pracowników szkoły. Jest to również czas, w którym podejmowane są próby wyznaczania kierunków działań w nadchodzącym roku szkolnym, oczywiście na podstawie wyników wcześniej dokonanych sumiennych podsumowań.

Należy zauważyć, że podsumowanie samo w sobie to przecież nic nowego, gdyż zawsze należy dokonywać podsumowania pracy za jakiś konkretny okres, tym bardziej po upływie roku pracy. Dlatego pierwszym działaniem na finiszu bieżących zajęć szkolnych jest dokonanie szerokiej analizy pracy szkoły w mijającym roku. Podsumowanie rocznej pracy pozwala na rzetelne i zarazem realne odniesienie się do tego, co już zrobiliśmy, jak to zostało wykonane, czego się nie udało zrobić oraz co i jak należy poprawić. Dlatego należy starannie przemyśleć, które obszary funkcjonowania szkoły należy podsumować w pierwszej kolejności, na które aspekty szczególnie powinien zwrócić uwagę dyrektor (nauczyciele również), jakie wnioski i wynikające z nich rekomendacje należy sformułować, aby zoptymalizować proces dydaktyczny i wychowawczo-opiekuńczy szkoły w nowym roku szkolnym. Pełne podsumowanie powinien przygotować nie tylko sam dyrektor (co jest zrozumiałe z racji sprawowanej funkcji), ale cały zespół osób. Aby tak się stało, dyrektor powinien do merytorycznego opracowania takiego dokumentu zaangażować wszystkich pracowników szkoły, a zwłaszcza nauczycieli. Dobre podsumowanie jest niezwykle istotne w kontekście efektywności pracy oraz wytycznych, jakie nasuwają się w odniesieniu do projektowania i racjonalizacji działań w najbliższej szkolnej przyszłości. Przy profesjonalnym podejściu do kwestii merytorycznego podsumowania pracy wnioski z niego płynące będą bogatym źródłem do planowania pracy na kolejny rok szkolny. Wcześniej należy jednak wyjaśnić znaczenie określenia „podsumowanie”, tak aby nie było żadnych wątpliwości interpretacyjnych. Otóż podsumowanie to ogólne i zwięzłe przedstawienie jakichś spraw, problemów lub wydarzeń1 lub rekapitulacja, streszczenie, bilans, podliczenie, skwitowanie itp., a także sposób zebrania (zgromadzenia) danych czy informacji oraz sposób ich przedstawienia określonemu audytorium. Potocznie podsumowanie jest rozumiane jako forma prezentacji wyników (efektów) zakończonego działania z omówieniem niezbędnego w tym względzie kontekstu działania oraz wniosków i rekomendacji na przyszłość. Tego typu roczne podsumowanie pracy szkoły jest obecnie szczególnie ważne, ponieważ od roku szkolnego 2023/2024 polskie szkoły i placówki mogą funkcjonować w zmienionych i nietypowych warunkach tak organizacyjnych, jak i wynikających z różnych przyczyn, a nie tylko z sytuacji epidemicznej, jak to było poprzednio. W związku ze zmienioną sytuacją rozpoczęło swoje funkcjonowanie wiele nowych wykonawczych aktów prawnych, które wymuszają podjęcie określonych i zdecydowanych działań zwłaszcza przez dyrektora szkoły. A ponadto zmieniona sytuacja polityczna wywołuje zmiany nie tylko we władzach oświatowych, ale również w wytycznych dotyczących funkcjonowania systemu oświaty w naszym kraju. 
Ważnym aspektem podsumowania pracy szkoły jest ocena podejmowanych przez szkołę oddziaływań wychowawczo-opiekuńczych, profilaktycznych i działań gwarantujących bezpieczeństwo uczniów. W tym zakresie należy mieć na względzie obowiązek dyrektora dotyczący kontrolowania efektywności nauczania. W mijającym roku szkolnym szczególną uwagę należy zwrócić na kwestie związane z cyberbezpieczeństwem. 
Przy podsumowaniu rocznej pracy należy zastosować pewną systematykę, aby uchronić się przed bałaganem i niepotrzebnym powtarzaniem tych samych czynności i wielokrotnym opisywaniem tych samych informacji. Punkt odniesienia takiej systematyki mogą stanowić różne role (funkcje), które dyrektor szkoły lub placówki wypełnia w ramach sprawowanego stanowiska kierowniczego. Standardowo do tych funkcji zalicza się następujące role dyrektora:

  • pracodawca,
  • kierownik zakładu pracy,
  • osoba sprawująca nadzór pedagogiczny,
  • prawodawca.

Zatem pierwszą z nich jest rola pracodawcy. W związku z jej specyfiką w mijającym roku szkolnym każdy dyrektor powinien przygotować szczegółowe informacje dotyczące tego obszaru swojej aktywności, między innymi: 

  • Stan kadrowy (jaki był w mijającym roku, w rozbiciu na pełnozatrudnionych i niepełnozatrudnionych i czy to był stan optymalny, a jeżeli nie, to co należy zmienić, aby tak się jednak stało), poziom wykształcenia zatrudnionej kadry (należy tutaj wskazać na wykształcenie wymagane oraz oczekiwane – zwłaszcza specjalistyczne oraz wskazać, jak ten element przekłada się na efektywność pracy całej szkoły2).
  • Dyscyplina pracy (jak wyglądało wywiązywanie się nauczycieli oraz innych pracowników szkoły z podstawowych i dodatkowych obowiązków służbowych oraz czy miały miejsce przypadki naruszenia dyscypliny pracy, o których jest mowa w Kodeksie pra...

Pozostałe 90% treści jest dostępne tylko dla Prenumeratorów.

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI